รายการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม

รายการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามมีทั้งสิ้น ๔๒ รายการ แบ่งเป็น ๓ แผนก ได้แก่ แผนกพระอุโบสถ แผนกวิหารคดพระระเบียง และแผนกหอมนเทียรธรรม ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ฝังจารึกรายการปฏิสังขรณ์บริเวณผนังด้านนอกของประตูพระอารามตะวันตก⁸

อนึ่ง ก่อนหน้านั้น ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ซ่อมแซมพระที่นั่งต่างๆ ในพระบรมมหาราชวังด้วย โดยสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ทรงอำนวยการซ่อมพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท โดยช่างของราชบัณฑิตยสภาแผนกศิลปากร มีหม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์ ทรงควบคุม เมื่อขึ้นสำรวจ พบว่าเครื่องบนหลังคาผุหัก ฝนรั่วลงมาทำให้ลายปูนปั้นและผนังผุเปื่อยแตกร้าว จึงต้องเปลี่ยนตัวไม้เครื่องบนละเครื่องยอดใหม่ เป็นโอกาสให้สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระฯ ได้ทรงออกแบบทรวดทรงเครื่องยอดพระที่นั่งจักรีเสียใหม่ให้อ้วนสั้นแทนที่จะเป็นทรงสูงข่มกันกับตัวตึกแบบฝรั่ง นอกจากนั้น ได้ซ่อมแซมบันได้หน้ามุขเด็จ ท้องพระโรงกลาง ฯลฯ เท่าที่ต้องการใช้ก่อน แล้วจึงค่อยๆ หางบประมาณทำไปเป็นระยะทั้งหมู่⁹

---

⁸ กรมศิลปากร. ๒๕๒๕. พระราชพิธีฉลองพระนครครบ ๑๕๐ ปี. กรุงเทพฯ: อมรินทร์การพิมพ์, หน้า ๑๒๑-๑๒๒, ๑๒๔.
⁹ ดวงจิตร จิตรพงศ์, หม่อมเจ้าหญิง. ๒๕๔๑. ป้าป้อนหลาน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. หน้า ๑๑๓.